TİCARET BAKANLIĞI Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan duyuruya istinaden;
1975 tarihli TIR Sözleşmesi çerçevesinde yürütülen TIR rejimi, taşımanın bir kısmının karayolu ile yapılması şartıyla ara yükleme yapılmaksızın, eşyanın bir Akit Taraf hareket gümrük idaresinden diğer veya aynı Akit Taraf varış gümrük idaresine taşındığı rejimdir. Ortak Transit Rejimi ise eşyanın yetkili makamların denetimi altında Ortak Transit Sözleşmesi’ne Akit Taraflardan birinin bir idaresinden en az bir sınır geçerek aynı Akit Tarafın başka bir idaresine veya başka bir Akit Tarafın idaresine taşındığı rejimdir.
Gümrük Yönetmeliğinin 215 inci maddesi;
“Ortak transit rejimine tabi eşyanın taşınmasında, Ortak Transit Rejimine İlişkin Sözleşme hükümleri uygulanır.”
216 ncı maddesi;
“TIR Karnesi kapsamında transit rejimine tabi eşyanın taşınmasında, TIR Sözleşmesi hükümleri uygulanır.”
Hükümlerini amirdir.
TIR rejimi altında yapılan taşımalarda uluslararası bir teminatın kanıtı niteliğinde olan ve gümrük beyannamesi yerine geçen TIR Karnesi kullanılmakta olup, karne kapsamında eşyanın sevk edildiği gümrük idaresinde işlem görüp görmediği giriş veya hareket gümrük idaresi tarafından araştırılmaktadır.
TIR Karnesi takibat işlemleri; 1975 tarihli TIR Sözleşmesi, 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun, Gümrük Yönetmeliği ve Gümrük Genel Tebliği (TIR İşlemleri) (Seri No:1) hükümleri doğrultusunda, giriş veya hareket gümrük idaresi tarafından TIR Karnesi’nin Volet-1 yaprakları üzerinden yürütülmektedir.
TIR Sözleşmesi çerçevesinde ülkemiz kefil kuruluşu olmak ve TIR Karnelerini dağıtmak görev ve yetkisi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine (TOBB) verilmiştir. T.C Ticaret Bakanlığı ve TOBB arasında 22/06/2017 tarihinde imzalanan TIR Karnesi Düzenlenmesi ve Kefil Kuruluşun Yükümlülüklerine İlişkin Protokol ile TIR Karnesi takibat işlemlerinde izlenmesi gereken usul ayrıntılarıyla açıklanmıştır.
TIR Sözleşmesi hükümleri uyarınca TOBB’un sorumluluğu TIR Karnesi muhteviyatı eşyaya ilişkin gümrük vergileri ve resimleri ile bunlara ilişkin gecikme faizini kapsamaktadır. Gümrük idaresi tarafından TOBB’dan talep edilecek azami meblağ, 1 Temmuz 2017 tarihinden itibaren her TIR Karnesi için 100.000 Avro ‘dur. Kefil kuruluşun idari para cezaları için sorumluluğu bulunmamaktadır.
T.C Ticaret Bakanlığı’nın portalında (Merkez Teşkilat/Gümrükler Genel Müdürlüğü/Transit ve TIR) TIR mevzuatına ilişkin sunumlar, anılan Protokol, kılavuzlar ve önemli dağıtımlı yazılar yer almakta olup, takibat işlemlerinde bunlardan faydalanılması mümkün bulunmaktadır.
Kaynak: www.und.org.tr